Początkowo wszelkie funkcje sędziowskie przysługiwały tylko i wyłącznie konsulowi. Wraz jednak z rozwojem republiki i poszerzaniem magistratury, funkcje te przeszły w ręce pretora. Wszelkie sprawy związane z wydawaniem wyroków także były wielokrotnie zmieniane.
Początkowo przywilej ten leżał w gestii Zgromadzenia Ludowego, by od 149 roku p.n.e. przenieść na nowo utworzone sądy kryminalne.
Sędziami mogli zostać obywatele wpisani przez pretora miejskiego na listę sędziów przysięgłych. Początkowo mogli nimi być jedynie członkowie stanu senatorskiego, ale z czasem sytuacja uległa normalizacji i zaszczytu tego dostąpić mogli także ekwici. Po roku 70 p.n.e. do pełnienia tej zaszczytnej funkcji, zostali dopuszczeni także plebejusze, kierujący poszczególnymi dzielnicami (tribuni aerarii).
Wraz z rozwojem ustroju wykształciło się finalnie osiem sądów zajmujących się różnymi dziedzinami życia:
– sąd do spraw o przyjmowanie łapówek przez urzędników (quaestio perpetua de repetundis)
– sąd do spraw o świętokradztwo i sprzeniewierzenia majątku społecznego (quaestio perpetua de peculatu)
– sąd do spraw o morderstwo (quaestio perpetua de sicariis et veneficiis)
– sąd do spraw o przekupstwo w czasie wyborów (quaestio perpetua de ambitu)
– sąd do spraw o obrazę majestatu (quaestio perpetua de maiestate)
– sąd do spraw o fałszerstwo (quaestio perpetua de falso)
– sąd do spraw o ciężkie przestępstwa publiczne(quaestio perpetua de vi)
– sąd do spraw o obrazę wiary i moralności publicznej (quaestio perpetua de incestu).
Materiał opracowany przez:
